Fossiele brandstoffen | Wat zijn het & wat zijn de problemen?

by Joost | Geupdate op:  augustus 13, 2021

Mijnbouw, boren en het verbranden van fossiele brandstoffen zijn schadelijk voor het milieu en onze gezondheid. Hier is alles wat je moet weten over fossiele brandstoffen en waarom we een toekomst met schone energie moeten omarmen.

Al meer dan een eeuw halen we voor het grootste deel van de energie die we nodig hebben om onze auto’s voort te stuwen, onze bedrijven van stroom te voorzien en het licht in onze huizen aan te houden uit het verbranden van fossiele brandstoffen.

Zelfs vandaag de dag nog voorzien olie, steenkool en gas in ongeveer 80 procent van onze energiebehoeften.

En dat is niet zonder consequenties.

Fossiele brandstoffen

Fossiele brandstoffen inzetten voor onze energie behoeften heeft een enorme tol geëist van de mensheid en het milieu, van lucht- en watervervuiling tot opwarming van de aarde.

Energie-opwekking zorgt voor veruit meer negatieve gevolgen dan al het maken van producten op basis van aardolie zoals kunststoffen en chemicaliënbijelkaar.

In dit artikel wil ik je meenemen in wat fossiele brandstoffen zijn, wat ze ons kosten (buiten de portemonnee) en waarom het tijd is om op weg te gaan naar een toekomst met schone energie en duurzame energie.

Als je nog veel meer wilt lezen over de mogelijkheden van duurzame energie, dan moet je zeker mijn aritkel over de ontwikkeling en trends in duurzame energie lezen. Ik heb een hoop tijd gestoken in alle ins- en outs bekijken voor een compleet overzicht van wat duurzame energie ons kan brengen. Zeker de moeite!

Maar eerst even de basics behandelen:

Wat zijn fossiele brandstoffen?

Steenkool, ruwe olie en aardgas worden allemaal als fossiele brandstoffen beschouwd omdat ze werden gevormd uit de gefossiliseerde, begraven overblijfselen van planten en dieren die miljoenen jaren geleden leefden. Vanwege hun oorsprong hebben fossiele brandstoffen een hoog koolstofgehalte.

Voorbeelden van fossiele brandstoffen

Olie

Ruwe olie of aardolie (letterlijk “steenolie” in het Latijn), is een vloeibare fossiele brandstof die voornamelijk bestaat uit koolwaterstoffen (waterstof en koolstofverbindingen).

Olie is te vinden in ondergrondse reservoirs: in de kieren, spleten en poriën van sedimentair gesteente of in teerzanden nabij het aardoppervlak. Het wordt bereikt door te boren, op land of op zee, of door stripmijnen in het geval van teerzandolie en olieschalie.

Olie

Eenmaal gewonnen, wordt olie getransporteerd naar raffinaderijen via supertanker, trein, vrachtwagen of pijpleiding om te worden omgezet in bruikbare brandstoffen zoals benzine, propaan, kerosine en vliegtuigbrandstof, of verwerktin producten zoals plastic en verf.

Aardolieproducten leveren ongeveer 37 procent van de energiebehoeften, waarbij de transportsector het meest verbruikt. Het oliegebruik is de afgelopen vier jaar bescheiden toegenomen, omdat relatief lage benzineprijzen hebben geleid tot een toename van het aantal afgelegde kilometers en hernieuwde belangstelling voor SUV’s en lichte vrachtwagens.

Toch wordt verwacht dat het verbruik van aardolieproducten zal dalen, althans tot 2035, omdat normen voor brandstofefficiëntie leiden tot schonere voertuigen. Voortdurende versterking van de normen voor schone auto’s en brandstofverbruik blijft van cruciaal belang voor het verminderen van het olieverbruik.

Wat de productie betreft, hebben onder andere de Verenigde Staten een complete opleving meegemaakt. De productiegroei is grotendeels te danken aan verbeteringen in horizontaal boren en hydraulisch breken, technologieën die een enorme vlucht hebben genomen in de winning van schalieolie en aardgas in de VS.

Terwijl horizontaal boren producenten in staat stelt om naar beneden en naar buiten te boren, waardoor meer olie of gas uit een enkele put wordt bereikt, is hydraulische fracturering (ook bekend als fracking) ontworpen om olie of aardgas te extraheren uit onverdraagbare rotsen, waaronder schalie en andere formaties.

Fracking omvat het stralen van grote hoeveelheden water gemengd met chemicaliën en zand diep in een put, bij een druk die hoog genoeg is om rots te breken en de olie of het gas te laten ontsnappen. Deze controversiële extractiemethode veroorzaakt een groot aantal milieu- en gezondheidsproblemen, waaronder lucht- en watervervuiling.

Steenkool

Steenkool is een solide, koolstofzwaar gesteente dat wordt geleverd in vier hoofdvariëteiten die grotendeels worden onderscheiden door het koolstofgehalte:

Ongeacht de variëteit is alle steenkool vuil. Qua uitstoot is het inderdaad de meest koolstofintensieve fossiele brandstof die we kunnen verbranden.

Steenkool wordt gewonnen via twee methoden:

  1. ondergrondse mijnbouw maakt gebruik van zware machines om kolen te snijden uit diepe ondergrondse afzettingen,
  2. terwijl oppervlaktemijnbouw (ook bekend als stripmijnen) hele lagen grond en gesteente verwijdert om toegang te krijgen tot kolenafzettingen eronder. De stripmijnbouw is goed voor ongeveer tweederde van de kolen wereldwijd. Hoewel beide vormen van mijnbouw schadelijk zijn voor het milieu, is stripmijnen bijzonder destructief, waardoor hele ecosystemen worden ontworteld en vervuild.

Steenkool en de energiecentrales die het verbranden, zijn goed voor minder dan een derde van de elektriciteitsproductie, tegen meer dan de helft in 2008.

Schonere, goedkopere alternatieven, inclusief aardgas, hernieuwbare energiebronnen zoals zonne- en windenergie en energy-efficiënte technologieën, maken steenkool gelukkig economisch minder aantrekkelijk.

De toekomstige vraag naar kolen zal naar verwachting vlak blijven of dalen als de marktkrachten alternatieve energiebronnen voortstuwen:

Aardgas

Aardgas bestaat voornamelijk uit methaan en wordt over het algemeen als conventioneel of onconventioneel beschouwd, afhankelijk van waar het ondergronds wordt gevonden:

Aardgas

In de Verenigde Staten hebben de ontwikkeling en verfijning van processen zoals fracking ertoe bijgedragen dat het land sinds 2009 de grootste producent van aardgas ter wereld is geworden, en ook de grootste consument ervan.

Nu dekt aardgas in de Verenigde Staten bijna 30 procent van de energiebehoeften en is het de grootste energiebron voor elektriciteit. In Nederland hebben we uiteraard ook geruime tijd vel op aardgas geleefd vanuit Slochteren.

Voorspellingen suggereren dat het tot 2050 een nog groter deel van de wereldwijde energiemix zal worden, waardoor lucht- en watervervuiling dreigt te verergeren.

Nadelen van fossiele brandstoffen

Land degradatie

Het opgraven, verwerken en verplaatsen van ondergrondse olie-, gas- en steenkoolafzettingen eisen een enorme tol van onze landschappen en ecosystemen.

De fossiele brandstofindustrie verhuurt enorme stukken land voor infrastructuur zoals putten, pijpleidingen, toegangswegen, evenals faciliteiten voor verwerking, afvalopslag en afvalverwerking.

In het geval van stripmijnen worden hele stukken terrein – inclusief bossen en hele bergtoppen – geschraapt en weggeblazen om ondergrondse steenkool of olie bloot te leggen. Zelfs nadat de activiteiten zijn gestopt, zal het door voedingsstoffen uitgeloogde land nooit meer terugkeren naar wat het ooit was.

Dientengevolge wordt kritieke natuurhabitat, land dat cruciaal is voor fokken en migratie van vogels en andere dieren, gefragmenteerd en vernietigd. Zelfs dieren die weg kunnen en alternatieven kunnen zoeken kunnen lijden, omdat ze vaak worden gedwongen in een minder dan ideale habitat te leven en ineens moeten concurreren met reeds aanwezige dieren voor voedsel en andere levensbehoeften.

Watervervuiling

De ontwikkeling van kolen, olie en gas vormt talloze bedreigingen voor onze waterwegen en grondwater. Mijnbouwactiviteiten spoelen zure afvoer in beken, rivieren en meren en dumpen enorme hoeveelheden ongewenst gesteente en grond in beken.

Olievlekken en -lekken tijdens extractie of transport kunnen drinkwaterbronnen vervuilen en hele zoetwater- of oceaanecosystemen in gevaar brengen. Fracking en zijn giftige vloeistoffen blijken ook het drinkwater te vervuilen, een feit dat de Environmental Protection Agency maar traag herkende.

Ondertussen genereren alle boor-, frack- en mijnactiviteiten enorme hoeveelheden afvalwater, dat kan worden beladen met zware metalen, radioactieve materialen en andere verontreinigende stoffen.

Industrieën slaan dit afval op in open putten of ondergrondse putten die kunnen lekken of overlopen in waterwegen en aquifers besmetten met verontreinigende stoffen die verband houden met kanker, aangeboren afwijkingen, neurologische schade en nog veel meer.

Uitstoot

Fossiele brandstoffen stoten schadelijke luchtverontreinigende stoffen uit lang voordat ze worden verbrand. Sterker nog, heel veel mensen wereldwijd worden dagelijks blootgesteld aan giftige luchtvervuiling door actieve olie- en gasbronnen en door transport- en verwerkingsfaciliteiten.

Deze omvatten benzeen (gekoppeld aan kinderleukemie en bloedaandoeningen) en formaldehyde (een kankerverwekkende chemische stof). Een bloeiende fracking-industrie zal die vervuiling naar meer achtertuinen brengen, ondanks het toenemende bewijs van de ernstige gezondheidseffecten.

Mijnbouwactiviteiten zijn niet beter, vooral voor de mijnwerkers zelf, die giftige deeltjes uit de lucht inademen.

Opwarming van de aarde

Wanneer we olie, kolen en gas verbranden, voldoen we niet alleen aan onze energiebehoeften, maar drijven we ook de huidige opwarming van de aarde op.

Fossiele brandstoffen produceren bij verbranding grote hoeveelheden koolstofdioxide. Koolstofemissies houden warmte vast in de atmosfeer en leiden tot klimaatverandering. Het verbranden van fossiele brandstoffen, met name voor de energie- en transportsector, is goed voor ongeveer driekwart van de CO2-uitstoot.

Andere vormen van luchtvervuiling

Fossiele brandstoffen stoten bij verbranding meer uit dan alleen koolstofdioxide. Met kolen gestookte energiecentrales produceren ook nog eens 42 procent van de gevaarlijke kwikemissies, evenals tweederde van de zwaveldioxide-emissies (die bijdragen aan zure regen) en de overgrote meerderheid van het roet (deeltjes) in onze lucht.

Ondertussen leveren auto’s, vrachtwagens en boten op fossiele brandstoffen de belangrijkste bijdrage aan giftig koolmonoxide en stikstofoxide, dat op warme dagen smog (en aandoeningen aan de luchtwegen) produceert.

Oceaanverzuring

Wanneer we olie, kolen en gas verbranden, veranderen we de basischemie van de oceaan, waardoor deze zuurder wordt. Onze zeeën absorberen maar liefst een kwart van alle door de mens veroorzaakte koolstofemissies.

Sinds het begin van de industriële revolutie (en onze ontwikkeling om steenkool te verbranden) is de oceaan 30 procent zuurder geworden. Naarmate de zuurgraad in ons water stijgt, daalt de hoeveelheid calciumcarbonaat, een stof die door oesters, kreeften en talloze andere zeeorganismen wordt gebruikt om schelpen te vormen.

Dit kan de groeisnelheid vertragen, schelpen verzwakken en hele voedselketens in gevaar brengen.

Verzuring van de oceaan heeft ook gevolgen voor kustgemeenschappen. In de Pacific Northwest heeft de afname van de oesterindustrie naar schatting miljoenen dollars en duizenden banen gekost.

Bouwen aan een schone energietoekomst

We zitten echter niet vast in een toekomst met fossiele brandstoffen. We hebben het afgelopen decennium grote vooruitgang geboekt bij het opschalen van hernieuwbare energie en energie-efficiëntie, dankzij landelijk, provinciaal en lokaal beleid dat heeft bijgedragen aan de groei van de schone energie-economie.

We gebruiken energie ook veel efficiënter dan voorheen.

En er is nog veel meer dat je kunt doen zoals je kunt lezen in mijn artikel over deze 9 duurzame tips die je thuis kunt toepassen om je bijdrage aan het milieu nog weer naar het volgende nieveau te tillen.

Overheids stimulansen, samen met dalende prijzen, duwen ons land, en de wereld, naar schonere en hernieuwbare energiebronnen zoals wind en zonne-energie.

Duurzame energiebronnen liggen op schema om een ​​goedkopere energiebron te worden dan fossiele brandstoffen, wat een opleving van de ontwikkeling van schone energie en banen veroorzaakt.

Aanzienlijk hogere niveaus van hernieuwbare energiebronnen kunnen in ons bestaande netwerk worden geïntegreerd, maar er moet op de manier van bouwen worden gelet en aan een verantwoord duurzame energie worden gebouwd.

Als we het juiste beleid kunnen invoeren, zijn we klaar om dramatische vooruitgang te boeken in de richting van een toekomst met schone energie.

Recente onderzoeken stellen vast dat we het gebruik van fossiele brandstoffen tegen 2050 met 80 procent kunnen verminderen. Om dat te doen, moeten we de energievraag halveren, duurzame energiebronnen laten groeien zodat ze ten minste 80 procent van onze stroom, elektriciteit en warmte kunnen leveren.

Dat vereist duurzame, gecoördineerde beleidsinspanningen van alle overheidsniveaus, de particuliere sector en lokale gemeenschappen. Maar we weten dat we het kunnen doen met behulp van de bewezen technologieën voor schone energie die we vandaag al hebben ontwikkeld.