by Joost |
Geupdate op: oktober 21, 2020
by Joost |
Geupdate op: oktober 21, 2020 Kurk is een geweldig veelzijdig materiaal met toepassingen in meubelstukken, verpakkingen, speelgoed of als bouwmateriaal.
De stof wordt al eeuwenlang gebruikt omwille van enkele opmerkelijke eigenschappen: het drijft, is ultralicht maar toch stevig en duurzaam.
Bovendien is kurk ook een bijzonder milieuvriendelijk product, dat een uitstekend alternatief biedt voor dierlijke stoffen zoals leder, of synthetische producten zoals plastic.
Het hoeft dan ook niet te verbazen dat kurk steeds populairder wordt bij consumenten, die naast de trendy look en de isolerende eigenschappen ook de lage prijs waarderen.
Maar kurk heeft nog een bijkomend voordeel: in de meeste gevallen is het namelijk heel gemakkelijk te recyclen.
Hoewel je kurk kunt recyclen, hoort het niet bij het restafval bij het afval scheiden thuis. En hoewel het een natuurproduct is hoort het ook niet bij het tuinafval.
Het is te recyclen en dat is ook heel goed voor het milieu, maar het beste is om het te verzamelen en weg te brengen.
Zodra je alle recyclebare kurk hebt gescheiden van de andere materialen, zoek je naar een inzamelpunt of recyclagecentrum in de buurt waar je jouw kurk kunt inleveren voor verwerking.
In Nederland heeft het lang geduurd voor er een netwerk van inzamelpunten ontstond, maar tegenwoordig zijn er heel wat biowinkels en coöperatieven die deelnemen aan het initiatief.
Op deze kaart vind je alle inzamelpunten in Nederland, en hier kun je zien waar je in België overal terecht kunt.
Afhankelijk van waar je woont, kun je ook terecht in je milieupark om (natuur-)kurk in te leveren.
Kies je liever voor recyclage in een korte keten, dan is een andere mogelijk soms om je kurk aan te bieden bij een sociale werkplaats of een atelier in de buurt, waar men vaak erg creatieve oplossingen vindt om dit soort stoffen een tweede leven te geven.
Vanuit de inzamelpunten wordt al het gerecycled kurk naar de verwerkingsfaciliteiten gebracht, waar de laatste resten kunststof of metaal verwijderd worden en het kurk tot een soort korrels wordt fijngemalen.
Dit granulaat wordt vervolgens gebruikt voor de productie van tal van nieuwe materialen en producten, zoals isolatieplaten, vloertegels of heuse meubelstukken.
Omdat recyclage geen gevolgen heeft voor de kwaliteit, duurzaamheid of de unieke eigenschappen van kurk die de het materiaal zo gewild maken, ontstaat op die manier een perfecte cyclus waarbij nagenoeg 100% van het kurk in gebruik blijft zonder dat het bewerkt moet worden.
Omdat kurk ook veel gebruikt wordt in dagelijkse gebruiksproducten, bijvoorbeeld als stop op flessen wijn of champagne, is het niet onbelangrijk om te weten hoe je zo efficiënt en milieuvriendelijk mogelijk kurk kunt recyclen.
Helaas belandt kurk nog al te vaak in de afvalbak, om uiteindelijk samen met niet-recyclebaar afval verbrand te worden om energie op te wekken in een zogenaamde afvalenergiecentrales.
Hoewel dit een minder schadelijk alternatief is voor de vuilnisbelt of ‘gewone’ verbranding, kunnen bepaalde soorten kurk heel wat milieuvriendelijker verwerkt worden.
Maar hoe pak je dat het beste aan?
De eerste stap om kurk te recyclen, is natuurlijk om het te herkennen en te scheiden van je andere afvalproducten.
We zijn allemaal wel vertrouwd met de meest courante toepassingen van kurk:
Maar er bestaan natuurlijk ook minder voor de hand liggende toepassingen van kurk: bijvoorbeeld als isolatiemateriaal (zowel voor geluid als temperatuur), in schoenzolen of in tuinbouwkassen.
Naast het verzamelen van je flessenstoppers, kan het ook wanneer je gaat verbouwen of oude meubels afdankt handig zijn om even stil te staan bij de gebruikte materialen.
Weet je niet zeker of een product kurk bevat, dan kun je dit wellicht navragen bij de fabrikant of het op het internet opzoeken.
Heb je een tijdje je kurk netjes bijgehouden, dan is de volgende stap om te gaan kijken welke kurk effectief recyclebaar is: helaas is dat niet altijd het geval.
Zo moet er een duidelijk onderscheid gemaakt worden tussen natuurlijke en synthetische kurk.
Synthetische kurk voelt vaak iets ‘goedkoper’ aan en heeft een lichtere kleur:
Hoewel dit materiaal wel gedeeltelijk recyclebaar is, kunnen kurkinzamelpunten hier weinig mee aanvangen, omdat het verwerkingsproces helemaal anders is.
Synthetische kurk lijkt qua samenstelling namelijk veel meer op plastic, en kan dus ook best bij je ander plasticafval gesorteerd worden.
Een tweede belangrijke reden waarom je kurk soms niet kunt recyclen, is de aanwezigheid van andere stoffen of onzuiverheden.
Probeer daarom indien mogelijk stukjes metaal, hout of kunststof zorgvuldig te verwijderen.
Bij kurk in isolatieplaten of vloertegels is het probleem vaak dat ze bewerkt zijn met chemicaliën of dat het om hybride producten gaat, waardoor het kurkmateriaal moeilijk te scheiden is.
Bij twijfel kun je altijd raad vragen aan de medewerkers bij een inzamelpunt – zij zullen je vertellen of dit bouwmateriaal thuishoort bij het grofvuil of dat het gerecycled kan worden.
Heb je je al eens afgevraagd waar kurk eigenlijk vandaan komt? Het is een behoorlijk elastisch materiaal en dus denken veel mensen dat het een kunstof of milieuonvriendelijk synthetisch product is.
Niets is echter minder waar: kurk is afkomstig van van de schors van de kurkeik, die gemiddeld om de tien jaar ‘geschild’ kan worden.
Dit oogstproces wordt als uitzonderlijk duurzaam beschouwd, omdat het de levensduur van de boom verlengt en er geen chemische producten aan te pas komen.
De kurkbomen kunnen tot 300 jaar oud worden en helpen zo om tonnen CO2 uit de lucht te halen.
Ze maken met andere woorden een waardevol deel uit van onze natuur en zijn belangrijk in het beperken van de klimaatopwarming.
Net daarom is het ook extra belangrijk dat we kurk zoveel mogelijk hergebruiken.
Door de stijgende vraag komen de kurkboomgaarden onder druk te staan (er moet te vaak geoogst worden), waardoor de bomen kwetsbaar worden en kostbare biodiversiteit verloren gaat.
Als je kijkt naar het relatieve gemak waarmee je kurk kunt recyclen en de grote, positieve impact die hergebruik kan hebben op het leefmilieu, dan is voor ons de keuze snel gemaakt.
Natuurlijk heeft kurk recyclen ook een erg leuke kant: het levert ons talloze innovatieve, duurzame en stijlvolle producten op die bovendien vaak erg goedkoop zijn.
Lees ook: dit zijn de producten die je allemaal van kurk kunt maken