Je handen wassen onder stromend water, zelfs zonder zeep, is volgens Japanse onderzoekers effectiever om de verspreiding van griepkiemen te stoppen dan het gebruik van op ethanol gebaseerde handdesinfecterende middelen.
De reden: wanneer nat slijm het virus omgeeft, fungeert het als een beschermende hydrogel, waardoor het desinfecterende middel de ziektekiemen niet kan bereiken en doden.
Maar wanneer je met stromend water wast, verwijdert de wrijvende beweging van je handen (als je het grondig doet) het slijm en spoelt het virus daarna door de afvoer.
De auteurs van de studie waren enigszins verrast door hun resultaten. Eerdere studies hebben gesuggereerd dat ontsmettingsmiddelen op basis van ethanol effectief zijn tegen griepvirussen, en het is ook een handige manier om je handen te wassen zonder water.
Ze hadden al voorspeld dat het virus in slijm enigszins resistent zou zijn tegen alcoholdesinfectiemiddelen, maar ontdekten echter dat het beschermende effect van slijm sterker is dan verwacht en dat er mogelijk ruimte is voor verbetering in de huidige handhygiënerichtlijnen.
De meeste van de eerdere onderzoeken, zo stellen Hirose en zijn co-auteurs in hun onderzoek, werden uitgevoerd met virusbevattende testoplossingen die al waren opgedroogd.
In die onderzoeken kon het desinfectiemiddel het virus binnen een halve minuut bereiken en deactiveren.
De nieuwe studie omvatte een reeks tests waarbij Hirose en zijn collega’s sputum (een mengsel van opgehoest speeksel en slijm) namen van mensen die besmet waren met het influenza A-virus (het meest voorkomende type griepvirus) en het op de handen van 10 vrijwilligers hadden aangebracht.
De onderzoekers brachten vervolgens een handdesinfecterend middel aan op de vingers van de vrijwilligers, hetzij nadat het slijm volledig was opgedroogd (een proces dat ongeveer 40 minuten duurde) of terwijl het nog nat was.
Toen het slijm droog was, duurde het ongeveer 30 seconden om het virus te deactiveren. Als het slijm nat was, duurde het echter acht keer langer, tot ongeveer vier minuten.
Daarentegen, toen de vrijwilligers het slijm wegspoelden door hun handen onder stromend water, zonder zeep, tegen elkaar te wrijven, werd het griepvirus binnen 30 seconden uitgeroeid, ongeacht of het slijm droog of nat was.
Deze bevindingen geven aanleiding tot bezorgdheid over de huidige handhygiënepraktijken in ziekenhuizen en doktersklinieken, die sterk afhankelijk zijn van handdesinfecterende middelen.
In een realistische medische setting kan een voldoende tijdsinterval tussen behandelingen niet worden gegarandeerd, en de behandeling van de volgende patiënt wordt in veel gevallen onmiddellijk na de behandeling van de huidige patiënt uitgevoerd.
De onderzoekers hopen dat hun bevindingen zullen worden gebruikt om effectievere benaderingen te ontwikkelen voor handhygiëne en preventie van besmettelijke ziekten.
De bevindingen zijn een goede herinnering dat het schoonhouden van je handen een van de meest effectieve preventieve maatregelen is die je kunt nemen om te voorkomen dat je zowel de griep ‘oploopt’ als naar anderen verspreidt.
Verder zijn er deze vijf eenvoudige stappen bij het wassen van je handen zonder water:
En als je geen schoon stromend water hebt?
Gebruik dan een handdesinfecterend middel. Zorg ervoor dat je het helemaal over je handen wrijft en blijf wrijven totdat je handen droog zijn.
Maar wassen onder stromend water met zeep is nog altijd het beste.
Lees ook: dit zijn automatische zeeppompen die je moet gebruiken